مبانی معرفتی عناصر فرهنگ عامّه در اشعار کودک و نوجوان

Authors

  • حسین نوین دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی
  • عسگر صلاحی دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی
  • مریم کمالی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی
Abstract:

شعر کودک و نوجوان از جمله شعرهای مفهومی است که جهت آموزش و آگاهی مخاطبان در آن مضامین متنوع گنجانده شده است. از جملۀ این مضامین، عناصر فرهنگ عامّه است. در این مقاله سعی بر آن است تا به روش توصیفی­ـ تحلیلی، عناصر فرهنگ عامه، که شاعران حوزۀ کودک و نوجوان آن را به عنوان ابزاری برای اهداف تربیتی و اخلاقی و روشنگری آحاد جامعه به کار برده­اند، مورد بررسی و تبیین قرار گیرد. به همین منظور اشعار سه دهۀ اخیر بررسی و عناصر مطرح فرهنگی در این اشعار استخراج شده و اهداف مربوطه مورد تحلیل قرار گرفت. داده­های پژوهش نشان می­دهد که شاعران حوزۀ کودک و نوجوان با کاربرد عناصر فرهنگ مردم علاوه بر ارائۀ تصویری از فرهنگ جامعۀ خود و آموزش مسائل فرهنگی، موجبات حفظ و صیانت فرهنگ و هویت ملی خویش را فراهم آورده­اند. آن­ها نقش هر دو عنصر فرهنگ عامّه (مادی و غیر مادی) را در شناخت و تداوم فرهنگ جامعه ضروری دانسته و با مؤلفه­های فرهنگی، بسیاری از مبانی تربیتی، اخلاقی، روانشناسی و ... را خاطر نشان شده­اند. در واقع کاربرد عناصر فرهنگی توسط شاعران این حوزه رویکرد معرفتی و تربیتی دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کارکرد عناصر فرهنگ عامه در اشعار اخوان ثالث

   در این نوشتار، کارکردهای گوناگون عناصر فرهنگ عامه در اشعار اخوان ثالث بررسی شده است. اخوان که شاعری است ملی‌گرا و شیفته‌ی فرهنگ اصیل کشورش، اشکال متنوع فولکلور را از ادبیات شفاهی گرفته تا آداب و رسوم، باورهای عامیانه و خرافی، دانش عامیانه، بازی‌ها و... به طرزی گسترده، به انحاء مختلف و با مهارتی بی‌نظیر در سروده‌هایش به کار گرفته است. مطالعه‌ی دقیق اشعار او بیانگر آن است که علاوه بر استفاده‌ی...

full text

کارکرد عناصر فرهنگ عامه در اشعار اخوان ثالث

در این نوشتار، کارکردهای گوناگون عناصر فرهنگ عامه در اشعار اخوان ثالث بررسی شده است. اخوان که شاعری است ملی گرا و شیفته ی فرهنگ اصیل کشورش، اشکال متنوع فولکلور را از ادبیات شفاهی گرفته تا آداب و رسوم، باورهای عامیانه و خرافی، دانش عامیانه، بازی ها و... به طرزی گسترده، به انحاء مختلف و با مهارتی بی نظیر در سروده هایش به کار گرفته است. مطالعه ی دقیق اشعار او بیانگر آن است که علاوه بر استفاده ی تف...

full text

بررسی اشعار تعلیمی کودک و نوجوان در ادبیات معاصر

شاعران کودک و نوجوان ایران از میان انواع ادبی، بیشتر به ادبیات غنایی، تعلیمی و حماسی توجه کرده اند. از این رو نقش مایه‌های عاطفی همچون: مادر، پدر، معلم و...، در شعر کودک و نوجوان فراوان است. چندین منظومة حماسی نیز برای کودک و نوجوان سروده شده است؛ از جمله: منظومه‌ی آرش کمان‌گیر از سیاووش کسرایی و منظومة ظهر روز دهم از قیصر امین‌پور. به دلیل اهمّیت زیاد مسألة تعلیم و تربیت، اشعار تعلیمی فراوانی ...

full text

بررسی اشعار تعلیمی کودک و نوجوان در ادبیات معاصر

شاعران کودک و نوجوان ایران از میان انواع ادبی، بیشتر به ادبیات غنایی، تعلیمی و حماسی توجه کرده اند. از این رو نقش مایه‌های عاطفی همچون: مادر، پدر، معلم و...، در شعر کودک و نوجوان فراوان است. چندین منظومة حماسی نیز برای کودک و نوجوان سروده شده است؛ از جمله: منظومه‌ی آرش کمان‌گیر از سیاووش کسرایی و منظومة ظهر روز دهم از قیصر امین‌پور. به دلیل اهمّیت زیاد مسألة تعلیم و تربیت، اشعار تعلیمی فراوانی ...

full text

بررسی عناصر ادبیات عامه در اشعار شاعران بختیاری

یکی از مهم‌ترین ابزارهایی که اقوام مختلف برای حفظ و ارائة شاخص‌های فرهنگی خود از آن بهره جسته‌اند گویش و فرهنگ عامة آن قوم است. فرهنگ عامه یا فولکلور، دانشی دربارة زندگی، آداب و رسوم، عادات و عقاید، اخلاق و منش‌های زیستی انسان است و امروزه به عنوان یکی از عناصر فرهنگ مورد مطالعه جامعه شناسان، انسان شناسان و پژوهشگران قرار گرفته است. فرهنگ عامه شامل: قصه‌ها، افسانه‌ها، اسطوره‌ها، تصنیف‌ها و تران...

full text

گذری بر فرهنگ عامه با تکیه بر اشعار نسیم شمال

بررسی دیوان اشعار شاعران دوره مشروطه یکی از منابع موثق و قابل استناد در زمینۀ آگاهی از فرهنگ عامه است. فرهنگی که در طی روزگاران گاه دستخوش تغییر و تحول شده و گاه بدون تغییر به حیات خود ادامه داده است. این فرهنگ‌ها و باورها که مردم هر جامعه اعتقاد راسخی بدانها داشته‌اند، ما را در مسیر شناخت و درک هر چه بیشتر شعر که به‌ویژه در عصر مشروطه نمود بارزی از بستر و شرایط زندگی است، رهنمون می‌کند. در این...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 1

pages  1- 30

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023